از شهر باستانی بیشاپور چه می دانید؟

یکی از شهرهای باستانی ایران بیشاپور است و در نزدیکی شهرستان کازرون است و در زمان ساسانیان ساخته شده‌، اما در حال حاضر تنها ویرانه‌‎هایی از آن باقی مانده است. این شهر از قدیمی ترین شهرهایی است که تاریخچه ساخت آن بصورت مکتوب در سنگ نوشته ای موجود است. یکی از برجسته ترین آثار تاریخی این شهر باستانی معبد آناهیتا است که در ادامه به بررس آن می پردازیم

معبد آناهیتا

معبد آناهیتا متعلق به آناهیتا الهه پاكی و محلی برای نیایش آب بوده كه یكی از چهار عنصر مقدس و مورد احترام ایرانیان باستان است. معمار و سازنده اهل سوريه این معبد یعنی آپاساي دبير، هرگز فكرش را هم نمي كرد كه شهري كه او ساخته قرن ها دوام بياورد و آيندگان هم شهر تاريخي بيشاپور را ببينند. اما استفاده از گچ مخلوط با مرمر در بناي شهر، باعث شد تا الان هم بتوانيم در شهر رويايي شاپور اول ساساني قدم بزنيم و از تماشاي هنر معماري به كار رفته در تار و پود اين شهر لذت ببريم

معماری معبد آناهیتا

این معبد باشکوه در کنار کاخ شاپور در دره بیشاپور بصورت اتاق چهارگوش بزرگی وجود دارد.. معبد آناهیتا به ‏صورت مکعبی بوده که هر ضلع آن نزدیک به ۱۴ متر است و از سنگ‏ های تراشیده شده و بدون ملات و دو جداره ساخته شده و به سبک معماری هخامنشی است ‏که با بست ‏های آهنی به یکدیگر متصل شده ‏است

همچنین این معبد در فرورفتگی 6 متری از روی زمین واقع شده و پلکانی از کاخ به آن متصل بوده‏ است. معبد فاقد سقف است و هدف این بوده که آب رودخانه شاپور که در فاصله ۲۵۰ متری آن جاری است به درون معبد آورده تا پس از جریان دون معبد به وسیله قناتی خارج گردد

قداست آناهیتا

با توجه به اینکه در آئین زرتشت ، آب مقدس و با اهمیت شمرده می شد ، معابدي براي نيايش و ستايش آب ساخته شد كه معبد آناهيتا  ( الهه آب ) يكي از مهمترين آنها به شمار مي آيد. به نظر مي رسد كه شاهان اوليه ساساني هر گز از اجراي اين فريضه ديني كه موجب رضايت خاطر اهورامزدا و جلب قلوب مردم مي گرديد غافل نبوده اند  براي ايزد آناهيتا كه فرشته دودمان و پيروزي آنها محسوب مي شد معابد و نيايشگاه ساختند ومقام آن را به درجه اهورا مزدائي ارتقاء دادند

شگفتی های معبد آناهیتا

 ساختار این معبد نه تنها از نظر معماري بي نظير و فوق العاده است ، بلكه از لحاظ رعايت دستگاههاي تنظيم و تقسيم كننده و كنترل جريان آب نيز نظير ندارد . براي ايجاد چنين پرستشگاه عظيم محوطه اي به ابعاد 7×23×27 متر مكعب در عمق زمين خاكبرداري شده و شالوده آن بر طبق نقشه و طرح تنظيمي پيش بيني شده به نحوي گذارده شد تا آب رودخانه شاپور كه در فاصله 250 متري اين مكان قرار دارد انشعابي از آن به درون اين بنا جاري گردد

همچنین نحوه ورود و خروج آب در معبد اناهیتا تابع نظم و ترتيبي خاص بوده كه حتي المقدور آب معبد پاك و تازه باشد و به همان اندازه كه آب از سه طرف وارد مي شود از مجراي سه گانه به تدريج و غير محسوس به زمين فرو مي رود . دقت و رعايت چنين امري براي گردش آب ، اهميت و احترام خاص مذهبي و توجه به نياي فرشته آب را در آن زمان كاملا نشان مي دهد

براي رسيدن به معبد بايد حدود بیست پله پايين برويد و به تالا مركزي برسيد؛ دقيقاً شش متر از سطح زمين پايين تر.البته كمي آنجا تاريك است. با اينكه الان به راحتي از پله ها پايين مي رويد، اما اگر در زمان شاپور و رونق معبد زندگي مي كرديد، قطعاً نمي توانستيد به اين سادگي ها وارد آن شويد. چون اشخاص عادي اصلاً اجازه ورود به اين مكان مقدس اشرافي را نداشتند و تنها خانواده شاه، دبيران و روحانيان مي توانستند در اين مكان به نيايش بپردازند. معبد سه در دارد كه از هر كدامشان وارد شويد، به بخش اصلي يا تالار آن مي رسيد

معماری آناهیتا برگرفته از دوران هخامنشی

 معماري معبد و حتي تزئيناتش هم تحت تأثير معماري دوران هخامنشي است

معبد آناهيتا به شكل مكعب است و هر يك از ضلع هايش 14متر. همين طور كه از دالان عبور مي كند، اگر به سمت چپ تان نگاه كنيد، دو جوي باريك كمتر از 10 سانتي را مي بينيد كه بري روان شدن‌آب ساخته شده است.

تالار تشريفات معبد آناهیتا

در جنوب شرقي معبد آناهيتا ، تالار عظيم تشريفات قرار گرفته است . مساحت این تالار 781 متر مربع است . شايد بتوان آن را در رديف اولين و بزرگترين آثار معماري گنبد دار زمان ساساني محسوب كرد . تالار تشریفات از چهار ايوان متقابل و متقارن است كه بر فراز آن گنبدي شلجمي شكل كه 25 متر ارتفاع داشته قرار دارد . همچنین اين بنا داراي 64 طاقچه است كه با نقوش تزئيني به صورت طرحهاي چليپا شكل كه نشان دهنده خلاقيت معماران عصر ساساني است تزئين يافته و با گچ بريهاي زيبا تزئين شده است .

 برای مشاهده ادامه مطلب از شهر باستانی بیشاپور چه می دانید؟  کلیک کنید

اقامتگاه بوم گردی کتام رشت

اقامتگاه بوم گردی کتام نیز در روستای سقالکسار در نزدیکی شهر رشت، استان گیلان واقع شده است که در بافت روستایی قرار گرفته و به جاذبه های طبیعت گردی مثل دریاچه سقالکسار و شفت نزدیک است که گردشگران به راحتی می توانند از این مناطق زیبا دیدن نمایند.

سفر به طبیعت همیشه آثار مثبتی بر روحیه و زندگی انسان گذاشته و هر فرد بی شک با دیدن این زیبایی های طبیعی، سرشار از انرژی می شود. همه روزه بویژه در روزهای بهاری سال، سفر های بسیاری به شهرها و منطقه هایی از کشور که از طبیعت بهتری برخوردار هستند انجام می شود و این منطقه ها به یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگری کشور بدل می شوند.

استان گیلان و صد البته شهر رشت، یکی از این شهر ها و منطقه ها بوده که بدلیل برخورداری از آب و هوای مطبوع و معتدل، طبیعت بکر و دست نخورده و همچنین جاذبه های تاریخی فراوان بی تردید یکی از بهترین انتخاب ها برای سفر در فصل بهار بوده و می توان با سفر به این منطقه خاطرات دل انگیزی از مسافرت بهاری خود خلق کرد. برای رزرو و اجاره اقامتگاه بومگردی در گیلان می‌توانید از طریق سایت چتراتا اقدام نمایید.

در نزدیکی شهر رشت روستای زیبای سقالکسار قرار دارد.سقالکسار روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان رشت در استان گیلان ایران که در ۱۵ کیلومتری جنوب شهر رشت در دهستان لاکان قرار دارد. این روستا ۱۶ دقیقه از رشت فاصله دارد برای رسیدن به روستای سقالکسار از سمت رشت باید ۱۵ کیلومتر در جاده بین شهر شفت و بین راه جیرده شفت تا آقا سید شریف پیش بروید.

 در اطراف مزار آقا سید شریف در نزدیکی شهرستان شفت دریاچه های متعددی وجود دارد که دارای طبیعت بسیار زیبایی می باشد. روستای سقالکسار نزدیک به ۶۰۰ خانوار جمعیت دارد.

این سد خاکی که موجب تشکیل یک دریاچه زیبا شده در روستای سقالکسار قرار گرفته است. مساحت دریاچه ۱۵ هکتار است و ارتفاع آن نسبت به دریای خزر ۶۴ متر است.

 اطراف سقالکسار را جنگل های فراوان فرا گرفته است و درختان جنگل اطراف این دریاچه در فصول مختلف زیبایی دریاچه را چندین برابر می کند. آب دریاچه سد سقالکسار از ریزش های جوی و چشمه ساران منطقه تامین می شود. طول دریاچه در حدود ۶۰۰ متر و عرض آن ۵۰۰ متر است. در ادامه می توانید موقعیت دقیق قرار گرفتن آن را روی نقشه مشاهده فرمایید.

اطلاعات اقامتگاه بوم گردی کتام رشت

اقامتگاه بوم گردی کتام نیز در روستای سقالکسار در نزدیکی شهر رشت، استان گیلان واقع شده است که در بافت روستایی قرار گرفته و به جاذبه های طبیعت گردی مثل دریاچه سقالکسار و شفت نزدیک است که گردشگران به راحتی می توانند از این مناطق زیبا دیدن نمایند.

برای رسیدن به این اقامتگاه بعد از رسیدن به شهر رشت باید به سمت جنوب رشت حرکت کنید و بعد از طی کردن مسافتی نه چندان زیاد به روستای سقالکسار و اقامتگاه بوم گردی کتام برسید.

 بیشتر بخوانید :

-  اجاره ویلا شمال

-  اجاره ویلا

-  اجاره ویلا در رامسر

درباره اقامتگاه بوم گردی کتام رشت

این اقامتگاه بسیار زیبا و دلنشین به سبک خانه های روستایی شمال ساخته شده است که در محوطه آن حوض کوچکی که با گلدان هایی زیبا آراسته شده و همچنین برای استراحت و صرف میان وعده های سنتی و کلوچه های محلی میز و صندلی قرار دارد. این اقامتگاه مجهز به اینترنت نیز می باشد.

همچنین اقامتگاه سنتی کتام دارای 4 سوئیت مجزا می باشد که کف خواب هستند و هر سوئیت 8 نفر ظرفیت دارد که سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی و حمام  اختصاصی، تلویزیون و یخچال دارد، سیستم سرمایشی و گرمایشی اتاق ها اسپیلیت و شوفاژ است. آشپزخانه به صورت مشترک استفاده می شود. این اقامتگاه به جاذبه های طبیعی مثل آبشار دودوزن، سدخاکی سقالکسار و قلعه رودخان نزدیک است و گردشگران به راحتی می توانند از این جاذبه ها دیدن نمایند.

گردشگران می توانند در این بوم گردی زیبا طعم لذیذ غذاهای محلی همچون ماهی، کولی، مرغ محلی، آلی مسما، سیر قلیه و فسنجان را بچشند.

فومن، جاذبه نزدیک به اقامتگاه کتام

فومن به دلیل داشتن جاذبه های گردشگری و تاریخی زیادی که دارد در طول سال گردشگران زیادی را به سمت خود جذب می کند، از جمله این جاذبه ها می توان به قلعه رودخان، ییلاق زودل سر، روستای ماسوله، آبشار لارچشمه، منطقه کوهستانی فومن، ییلاق اندره و بقعه متبرکه سبزه قبا اشاره کرد که موجب رشد صنعت اکوتوریسم این منطقه شده است.

قلعه رودخان، جاذبه گردشگری نزدیک به اقامتگاه کتام رشت

قدمت قلعه تاریخی به دوره سلجوقیان می رسد در کتب قدیمی با نام قلعه هزارپا معرفی شده است. برای رسیدن به این قلعه زیبا و تاریخی باید مسیر طولانی اما بسیار سرسبز و دل انگیز را طی کرد، در میانه راه مردم محلی این منطقه فضایی را برای استراحت و صرف چای و خوراکی های محلی آماده کرده اند.

برای مشاهده ادامه مطلب اقامتگاه بوم گردی کتام رشت  کلیک کنید 

معرفی بیرجند و مکان های گردشگری آن

در این مقاله قصد داریم شما را با بیرجند و مکان های گردشگری آن بیشتر آشنا کنیم ، پس با چترآتا همراه باشید تا در مورد این شهر  بیشتر بدانید .

معرفی بیرجند

شهر بیرجَند مرکز استان خراسان جنوبی و مرکز شهرستان بیرجند در شرق ایران است. این شهر در سال ۱۳۸۵، تعداد ۱۵۷,۸۴۸ نفر جمعیت داشته‌است.شهر بیرجند، اولین شهر در ایران است که دارای سازمان آبرسانی بوده و بنگاه آبلوله بیرجند به عنوان اولین سازمان آبرسانی ایران شناخته می‌شود.این شهر همچنین دومین شهری در ایران است که در سال ۱۳۰۲ و پیش از تهران، از لوله‌کشی آب شهری برخوردار گردید.

نام اصلی این شهر، بیرجند است که به صورت‌های برجند، برجن، برکن و بیرگند نیز در نوشته آمده‌است.پنج وجه تسمیه برای بیرجند بیان شده‌است.بیرجند یعنی نصف شهر/نیم شهربیرجند یعنی شهر بلندبیرجند یعنی شهر چاه بیرجند یعنی شهر طوفان بیرجند یعنی برزن.

ه علت موقعیت سیاسی و استراتژیک شهر بیرجند، سومین فرودگاه کشور در سال ۱۳۱۲ پس از قلعه مرغی و بوشهر، در این شهر ساخته شد و تا پیش از جنگ جهانی دوم ، دو کنسولگری انگلستان و روسیه در بیرجند، مشغول فعالیت بوده‌اند.

علاوه بر نام بیرجند که ساختار آن برگرفته از زبان پهلوی بوده و به دوران پیش از اسلام باز می‌گردد، بنا به روایتی ، بیرجند، احتمالاً در اواخر حکومت ساسانیان و توسط زرتشتیان یزدی و کرمانی به عنوان منزلگاهی در حاشیه کویر و در مسیر عبور از کویر به سمت شمال خراسان بزرگ و ماوراءالنهر بنا شده‌است.

بیرجند در قدیم چند بار به علت زلزله ویران شده‌است. در فرهنگ عامه بیرجند، داستانهای بسیاری درباره ویرانی بیرجند در یک زلزله عظیم و سکونت دسته‌ای از کولی‌‌های چادرنشین در آن، نقل شده‌است. این شهر از عهد صفویه که خانواده امیریه در آنجا امارت یافتند رو به اعتبار گذاشته‌است.

قرائن و شواهد نشان‏ دهنده این است که آبادانى و رونق شهر بیرجند از دوره صفویه به بعد بوده، که تقریباً تا اواسط دوره قاجاریه معماری و بافت هماهنگی را دربر داشته است.

یادمانهاى تاریخی بی‏شمار در این شهر، خانه ‏هاى گلی و گنبدی شکل و کوچه‏ هاى پیچ در پیچ، قراولخانه‏ هاى بیدار و کاروانسراهاى پرجنب و جوش حکایت از دفاع در برابر دشمن بیگانه و یا مبارزه با توفان شن دارد. با توجه به همه این عوامل شناخت گذشته شهر بیرجند با عناصری چون میدانهاى کوچک، آب‏ انبارهاى قدیمی، مساجد و حمام‏هاى عمومی میسر می‏گردد. روی‏ هم رفته شهر بیرجند داراى 19 محله معتبر و مهم بوده است.

مکان های گردشگری بیرجند

ارگ کلاه فرنگی

ارگ کلاه فرنگی یکی از آثار تاریخی مربوط به دوره قاجار است که به سالهای ۱۲۶۴ تا ۱۳۱۳ هجری قمری باز می گردد و در خیابان مطهری شهر بیرجند واقع شده است. این ارگ در حال حاضر محل استانداری خراسان جنوبی است که در گذشته به نام‌های دیگری همچون ارگ حسام الدوله، قصر بی بی عروس و ارگ سرکار نیز خوانده می‌شد .

صرف نظر از فرم زیگوراتی آن در بخش هم کف کاملترین نقشه و فضاسازی را دارا می‌باشد و قسمت ورودی ارگ جلوتر از طبقه هم کف ایجاد شده است که با چندین قوس طاق‌های زیبایی را در بنا به وجود آورده است. ارگ کلاه فرنگی منسوب به امیر حسن خان شیبانی و متعلق به امیر علم خزیمه بوده که وی آن را به فرمانداری بیرجند اهدا نمود.

این ارگ زمانی مقر حکومتی بود از یادگارهای اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجار می‌باشد. عمارت ارگ صرف نظر از فرم ویژه «زیگوارتی» و «شش اشکوبه» از چند بخش مهم تشکیل شده است.

ارگ کلاه فرنگی به شکل شش ضلعی و در رأس به شکل مخروط و به رنگ سفید می‌باشد و مصالح این ساختمان از گل، آجر، آهک و ساروچ است. بخش هم کف بنا با داشتن کاملترین نقشه و فضاسازی، جایگاه ویژه‌ای در این بنا دارد.

فضای ورودی ارگ جلوتر از طبقه هم کف ساخته شده و با چند قوس زیبا و چشمگیر طاق‌هایی را در آن بوجود آورده است. مجموع فضاهای بوجود آمده در طبقه هم کف، علاوه بر دارا بودن تزیینات و فنون تزیینی گوناگون به گونه‌ای طراحی شده که فضاهای مختلف مانند هشتی، گنبدی‌ها و اتاق‌ها به وسیله دالان‌های ارتباطی با هم مرتبط می‌باشند.

حوضخانه بنا نیز مرکزیتی را در طبقه هم‌کف بوجود آورده بطوریکه ورودیهای مختلفی از فضای پیرامون حوضخانه به این محل گشوده می‌شوند. محوطه حوضخانه یک متر از کف اصلی بنا پایین‌تر است و به صورت هشت ضلعی طراحی و ساخته شده است.

فضای پیرامون این مکان دارای طاق‌نماهای تزیینی با مقرنس‌های زیبا می‌باشد به تعداد طاق نماها، سکوهای کوتاهی در بخش تحتانی آن تعبیه شده است. روشنایی فضای حوضخانه از طریق گنبدی کلاه فرنگی و توسط پنجره‌های نورگیر تأمین می‌شود.

آب نمای زیبایی نیز با فرم مخصوص علاوه بر تهویه حوضخانه، هوای مطبوعی را در این مکان به وجود می‌آورد. از جمله تزیینات به کار رفته در فضای حوضخانه، مقرنس، رسمی‌بندی، کاربندیهای لانه زنبوری و تزیینات گلدانی است. طبقه اول بنا که به صورت هشت ضلعی بر روی طبقه هم کف ساخته شده، دارای فضای کمتری است و چند اطاقک در آن ساخته شده است. همچنین سه طبقه دیگر بنا به صورت نمادی ساخته شده و صرفاً به دلیل فرم پذیری بنا می‌باشد.

قلعه بیرجند

قلعه بیرجند که با نام‌های قلعه ته ده و پایین شهر نیز شناخته می‌شود، بزرگترین و قدیمی‌ترین بنای تاریخی بیرجند به شمار می‌رود . این قلعه که از جمله نقاط گردشگری بیرجند و استان خراسان جنوبی است، بر فراز بلندترین نقطه غربی تپه ماهورهای شهر بیرجند قرار دارد.

این قلعه با وسعتی بالغ بر 3000 مترمربع در دوره صفویه ساخته شده و در واقع هسته اولیه شهر بیرجند محسوب می‌شود. البته برخی نیز بنای این قلعه را به پیش از آن دوره نسبت می‌دهند. قلعه بیرجند از خشت و گل و چینه ساخته شده و از دوره صفویه تا قاجاریه مردم این شهر را در مقابل تهاجم دشمنان به ویژه ترکمن‌ها و ازبک‌ها محافظت می‌کرده است.

قلعه بیرجند در دوره قاجاریه به طور کامل بازسازی و مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به شواهد موجود به وسیله نقب های زیرزمینی به نقاط مهم شهر مثل ارگ بهارستان، ارگ کلاه فرنگی و قنات قصبه مرتبط بوده است. این قلعه دارای 7 برج بوده که شش برج از آن باقی مانده است. مرمت این بنا در سال 1378 به وسیله شهرداری بیرجند شروع شد.

در روزگاران گذشته در بیرجند دو قلعه معتبر و چندین ارگ و ساختمان بزرگ وجود داشته که در آغاز سده چهاردهم خورشیدی آثاری از آن دو قلعه و نیز تعدادی ارگ و ساختمان بزرگ باقی است.

قلعه عظیم و قدیمی پایین شهر بیرجند یک قلعه کوهستانی از نوع نظامی می‌باشد. این قلعه نه جای سکونت بلکه مکانی برای انجام وظیفه نگهبانان بوده و ساکنان این قلعه نگهبانانی بودند که وظیفه آن ها رساندن اخبار، تأمین امنیت و حفاظت بود.

در این قلعه انبارهای آب و آذوقه پیوسته نگهداری می‌شد تا در مواقع حملات دشمن یا هجوم های سراسری، ساکنان شهر، تجار، پیشه وران، افراد مهم، فرماندهان با خانواده‌های خود و دارایی هایی منقول از طریق نقب‌هایی که تعبیه شده بود، به قلعه پناه برند.

این نقب‌ها از قلعه به خانه اشراف و افراد حکومتی، همچنین مرکز محلات (از جمله محله سرو) و مسیرهای متعددی همچون ارگ بهارستان، ارگ کلاه فرنگی را شامل می‌شد. بنای قلعه را برج‌هایی دو طبقه در چهار طرف با حصار اصلی در میان گرفته بر فراز این برج‌ها که به شکل استوانه هستند.

روزنه‌هایی ایجاد شده که کاربرد آن دیدبانی برای دفاع از قلعه و ساکنان شهر می‌باشد و محل امنی برای تیراندازی و ضربه زدن به دشمن محسوب می‌شده، دیوار بنا با فرم آمده آن همچنین ضخامت آن امکان دیدبانی را بر فراز حصار به نگهبان بهتر می‌دهد. این قلعه داراى دو در ورودى است که یکى از آنها در ضلع شمالى و دیگرى در ضلع غربى قرار دارد.

عمارت و باغ اکبریه

عمارت و باغ اکبریه، یکی از بناهای تاریخی شهر بیرجند است.باغ اکبریه در دوره قاجاریه و توسط شوکت الملک در دو طبقه ساخته شده ‌است. این باغ در انتهای خیابان معلم در روستای اکبریه که از توابع استان خراسان جنوبی می باشد، واقع شده است.

باغ اکبریه با گسترش شهری بیرجند اکنون در داخل شهر قرار گرفته است این باغ در نشست سی و پنجم یونسکو در سال ۲۰۱۱ میلادی به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.  باغ اکبریه در ۲۰ خردادماه سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

باغ اکبریه شامل چند قسمت است که قدیمی‎ترین آن عمارت دو طبقه ی حشمت الملک در منتهی الیه شرقی این باغ می باشد. دو بخش دیگر عبارتند از طبقه همکف که دارای دو دالان و راهرو نسبتا طویل است و ارتباط میان سه بخش مهم مجموعه، یعنی باغ اصلی، باغ جنوبی و اصطبل را برقرار می‎کند و عمارت مرکزی با عملکرد تشریفات و پذیرایی از مهمانان که تقریبا به عنوان هسته مرکزی باغ به حساب می‎ آید و از تزیینات و چشم‎انداز بسیار عالی برخوردار است.

این کوشک در دو طبقه ساخته شده است و دارای تزیینات منبت، مشبک و نیز ارسی با شیشه‎های رنگی، تزیینات گچی با طرحهای اسلیمی و هندسی می‎باشد. وجود درختان بلند قامت کاج در دو طرف خیابان و نیز خیابان های منتهی به خیابان اصلی عمارت مرکزی بر زیبایی و طراوات باغ و نمای آن افزوده است.

باغ جنوبی واقع در جبهه جنوبی و کوچکتر از باغ شمالی است. این باغ بوسیله فضاهایی چون فضاهای خدماتی، عمارت مرکزی و دیواره غربی اصطبل احاطه شده است.

یکی از عناصر مهم، استخر نسبتا بزرگ با طرح مربع است که بخش عمده فضای باغ را به خود اختصاص داده است. استخر در وسط دارای سکویی مربع شکل است. باغ اکبریه که در خیابان معلم بیرجند واقع شده است، هم اکنون در اختیار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است.

هم اکنون بخش‌های مختلف باغ و عمارت اکبریه مورد استفادة ادارة کل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان جنوبی است. بخش احداث شده در اوایل دوره قاجار، به عنوان کتابخانه فعال است. از بخش مرکزی که در دوره قاجار احداث شده به عنوان موزة باستان‌شناسی و مردم‌شناسی استفاده می‌شود. بخش ساخته شده در دوره پهلوی کاربری اداری دارد و بالاخره دیگر بخش‌ها به سفره‌خانه و چایخانه سنتی اختصاص یافته‌است.

در موزه حیات وحش این مجموعه، نمونه‌های شاخص، کمیاب و نادری از پوشش جانوری منطقه جنوب خراسان به ویژه شهرستان بیرجند به معرض نمایش گذاشته شده است و کمیاب ترین گونه‌های پرندگان جنوب خراسان در این مجموعه قرار گرفته اند همچنین در موزه باستان‌شناسی و مردم شناسی باغ اکبریه که در طبقه همکف واقع شده است، بخشی از معیشت، آداب و رسوم، مشاغل و حرفه منطقه جنوب خراسانبه نمایش گذاشته شده است. 

عمارت و باغ شوکت آباد

باغ شوکت‌آباد در 10 کیلومتری شرق بیرجند، در کنار راه بیرجند به زاهدان در روستای شوکت‌آباد استان خراسان جنوبی قرار دارد . این باغ با وسعتی در حدود 5/8 هکتار با شماره 2363 در 23مردادماه سال 1378 هـ . ش در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این باغ در بستری کوهستانی قرار گرفته است که مربوط به دوره قاجار و از املاک امیر اسماعیل خان شوکت‎الملک بوده و به عنوان سکونتگاهی ییلاقی استفاده می‎شده و به دلیل آنکه وی وارث و فرزندی نداشت اموال او به برادرش محمدابراهیم خان رسید و بعدها توسط اسدالله علم، وزیر دربار وقف گردید.

این باغ دارای ورودی‎ها، عمارت اندرونی، فضاهای خدماتی، اصطبل، یخچال و برجهای نگهبانی می‎باشد. عمارت اصلی باغ در ضلع جنوبی و با محور شرقی ـ غربی بنا شده است. این عمارت دارای 3 بخش است : حوضخانه ، بخش مرکزی ، اتاقهای ضلع شرقی و غربی حوضخانه .

بخش اندرونی باغ که جنوبی‎ترین قسمت باغ است از لحاظ طرح و معماری شباهت زیادی به خانه‎های مسکونی بافت بیرجند دارد. این فضا شامل: حیاط، ایوان، هشتی، فضاهای ارتباطی، راهروها و اتاقهای متعدد در چهار ضلع حیاط می‎باشد.

ایوان در ضلع جنوب دارای دو ستون با مقطع دایره و دو نیم ستون می‎باشد. در مرکز حیاط، حوضی با طرح 8 ضلعی و چهار باغچه کوچک در اطراف به چشم می‎خورد که درختان کاج در آنها کاشته شده است.

درختان موجود در باغ شامل درختان تزیینی، سایه‎دار و میوه‎دار از جمله چنار، کاج، سرو، هلو، انار، توت، زردآلو و تاک می‎باشد. درختان باغ بیشتر از گونه کاج می‎باشند که در میان آنها درختان عرعر، انار و گردو به همراه بوته‎های گل چون شقایق، محمدی به چشم می‌خورد. از بخشی از این باغ به عنوان موزة تاریخ طبیعی و حیات وحش بیرجند استفاده می‌شود و بخشی دیگر به رستوران سنتی تغییر کاربری داده است.

برای مشاهده ادامه مطلب معرفی بیرجند و مکان های گردشگری آن کلیک کنید